تبیین مبانی گفتمان های اصلاح طلب و اصول گرا و تاثیر آنها بر ظهور و افول احزاب جبهه دوم خرداد و پیروان خط امام و رهبری

پژوهش حاضر درصدد بررسی مبانی گفتمان های اصلاح طلب و اصول گرا و تاثیر آنها بر ظهور و افول جبهه دوم خرداد و جبهه پیروان خط امام و رهبری در جمهوری اسلامی ایران بوده است. این پژوهش روش تحلیل گفتمانی مورد نظر لاکلا و موف را به کارگرفته است. در آغاز به منظور تعیین رابطه «سنت» و «تجدد» به صورت اجمال سیر ظهور و افول گفتمان های سیاسی از دوره مشروطه تا انقلاب اسلامی، چگونگی هژمونیک شدن گفتمان انقلاب اسلامی و ظهور دو خرده گفتمان اصلاح طلبی و اصول گرایی بررسی شده است.بر پایه روش تحلیل گفتمانی ابتدا مبانی فکری نواندیشی دینی، سنت گرایی، امام خمینی، مصباح یزدی و محمد خاتمی به عنوان پایگاههای فکری گفتمان های اصلاح طلب و اصول گرا مورد کنکاش قرار گرفته و سپس تاثیر آنها بر ظهور و افول جبهه دوم خرداد و پیروان خط امام و رهبری مورد بررسی قرار گرفته است. براساس یافته های این پژهش، در ایران جریانها و احزاب سیاسی به عنوان حوزه عملی سیاست به شدت متاثر از گفتمان های سیاسی در حوزه نظری سیاست بوده اند.چنانکه، گفتمان اصلاح طلبی از لحاظ مبانی از یک طرف ریشه در گفتمان نواندیشی دینی داشته و از طرف دیگر ریشه در دال «جمهوریت» گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی (ره)، داشته است. اما گفتمان اصول گرایی، از لحاظ مبانی به طور اعم ریشه در اسلام و فقه و به طور اخص ریشه در دال «اسلامیت» گفتمان اسلام فقاهتی امام خمینی (ره) داشته، و از جهت غرب ستیزی و رشنفکر ستیزی با گفتمان سنت گرایی هم سویی داشته است. بنابراین، در ایران سیاست عملی (تحولات سیاسی و اجتماعی) به شدت متاثر از سیاست نظری (حوزه نظریه پردازی) بوده است.